Yıllardır motosikletin üzerinde sadece yol gitmedim; düşünerek, sorgulayarak, kimi zaman alışılmışı yıkarak ilerledim. Bu satırları yazarken bir eğitim anını değil, bir farkındalık çağrısını kaleme alıyorum. Çünkü artık bazı kalıpların kırılması, bazı “doğruların” yeniden düşünülmesi gerekiyor.
Motosiklet sürüşü, birçokları için bir disiplin meselesidir. “Güvenli sürüş” deyince akla hemen temel kurallar gelir: hız limiti, fren mesafesi, görüş açısı, oturuş şekli... Bunların hepsi elbette önemlidir. Ama eksiktir. Çünkü bu kurallar, genellikle ideal koşullara göre şekillenmiş kitabi bilgilerdir. Peki ya hayat? O ideal midir?
Ben alışagelmişliğe karşıyım. Neden mi? Çünkü yolda ezber işe yaramaz. Ezber, refleksi öldürür.
Ezber, sorgulamayı köreltir. Oysa motosiklet sürmek, sürekli karar vermektir. Her virajda, her ani durumda, her değişen zeminde… İşte o anlarda sizi hayatta tutan şey ezberlediğiniz kurallar değil, düşünme ve analiz kabiliyetinizdir.
Birçok eğitimde "şöyle yapılmalı" denir. Bense "neden böyle yapılıyor, başka bir yol var mı?" diye sorarım. Çünkü yolda her an, her koşul farklıdır.
Her motosikletlinin fiziksel yapısı, refleksi, tecrübesi, hatta ruh hali bile farklıdır. O zaman tek tip bir öğreti nasıl herkese uyar?
Bakın, ben kurallara karşı değilim. Ama kuralları kutsal görmüyorum. Kuralları yerinde ve bilinçli esnetebilmek de bir eğitimdir. Bir ustalıktır. Zorunluluk değil, sorumluluktur. Mesela bazı durumlarda güvenli sürüş, tabelaya uymak değil, tabelayı yorumlayabilmektir.
Eğitim verirken sadece "nasıl" değil, "neden" sorusunu sordurmak isterim. Çünkü düşünmeden yapılan sürüş, ne kadar kuralına uygun olsa da risklidir. Ezber bozulmalı. Farkındalık geliştirilmeli. Her sürücü, kendi yolunu okuyabilmeli.
Benim işim, insanların sadece motor sürmesini sağlamak değil; farkındalıkla, bilinçle, özgüvenle sürmesini sağlamak. Yolda her şey olur. Ama bir şey kesin: Sürücü düşünen biriyse, kurtulma şansı hep daha yüksektir.
O yüzden diyorum ki: Kuralları ezberlemeyin, yolu okuyun.
İbrahim Yürük | MEB MTSK Sürüş Eğitmeni / Gazeteci
