Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, resmi temasları kapsamında bulunduğu Cezayir'de, Cezayir Cumhurbaşkanı Abdülmecid Tebbun ile ikili görüşme gerçekleştirdi. Görüşmenin ardından ise ortak basın toplantısı düzenlendi.
Konuşmasına, "Kahramanlar ve şehitler diyarı" olarak nitelendirdiği Cezayir'de 2018 yılındaki ziyaretinin ardından bir kez daha bulunmaktan dolayı duyduğu memnuniyeti ifade ederek başlayan Erdoğan, ev sahipliği ve misafirperverlikleri için mevkidaşına şükranlarını sundu.
Tebbun'u görevine seçilmesi dolayısıyla tebrik eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Göreve başlamasının ardından devlet başkanı düzeyinde ilk ziyareti gerçekleştiriyor olmaktan da ayrıca onur duyuyorum" dedi.
Erdoğan, Türkiye'nin Cezayir'in müreffeh geleceğine yürekten inandığını dile getirerek, Cezayir'in güvenliğini, huzurunu ve bekasını Türkiye'ninkinden ayrı asla düşünmediklerini vurguladı.
İkili ve heyetler arası görüşmelerde geleceğe yönelik bölge sorunlarının neler olduğunu, bunlara nasıl ortak çözüm bulacaklarını konuşma fırsatı elde ettiklerini belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye ve Cezayir arasındaki geçmişi beş asra dayanan ortak tarih, derin kardeşlik ve dostluk bağlarından güç alarak ikili ilişkileri ve iş birliğini her alanda daha ileriye taşıma inancında olduklarını söyledi.
Görüşmelerde siyasi, askeri, güvenlik, ticari, kültürel, turizm gibi konuları ele alma olanağı bulduklarını aktaran Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Bu ortak irademizin bir tezahürü olarak bugün ülkelerimiz arasında Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi'ni tesis etmek üzere huzurlarınızda az önce malum imzaları atmış bulunuyoruz, hayırlı olsun. Aziz kardeşim Cumhurbaşkanı Tebbun'u konseyimizin ilk toplantısını bu yıl içerisinde gerçekleştirmek maksadıyla Türkiye'ye davet ettim. Öyle zannediyorum ki en kısa zamanda bu toplantıyı ülkemizde yapmayı planladık" dedi.
"Cezayir'deki yatırımlarımız 3,5 milyar doları buldu"
Cumhurbaşkanı Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Afrika kıtasındaki en büyük ikinci ortağımız olan Cezayir'le ticaret hacmimizi 5 milyar dolara çıkarmayı aramızda değerlendirdik. Cezayir'deki yatırımlarımızın tutarı 3,5 milyar doları bulmuştur. Bu rakam girişimcilerimizin Cezayir'e olan güveninin ifadesidir. İş adamlarımızın karşılıklı yatırımlarının ve birlikte daha fazla iş yapmalarının önündeki engelleri kaldırma yönünde ortak irademizi de ortaya koyduk. Aramızdaki ilişkileri aslında Cezayir'i pazar veya Türkiye'yi pazar olarak görmek değil, 'kazan-kazan' esasına dayalı olarak bu adımları atıyoruz. Bu nedenle Türk ve Cezayirli iş adamlarını yeni ortaklıklar kurmaları ve gençlerimize yeni istihdamlar sağlamaları doğrultusunda teşvik ediyoruz."
Cezayir genelinde yeni vize merkezleri açarak Cezayir vatandaşlarının Türkiye'ye seyahatlerini kolaylaştıracaklarını söyleyen Erdoğan, 15 yaşından küçük ve 65 yaşından büyük umuma mahsus pasaport hamili Cezayir vatandaşlarına vizeyi ahiren kaldırdıklarını ifade etti.
Erdoğan, görüşmelerde güvenlik güçlerinin ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla savunma sanayi alanındaki iş birliğinin derinleştirilmesi imkanlarını araştırmaya devam etme kararı aldıklarını söyledi.
Ziyareti vesilesiyle Millet Konseyi ve Ulusal Halk Meclisi başkanlarıyla da bir araya geleceğine işaret eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, parlamentolar arasında karşılıklı ziyaret ve temasların sıklaştırılmasının faydalı olacağını değerlendirdiklerini dile getirdi.
Erdoğan, "İslam İşbirliği Teşkilatı dönem başkanlığımız sırasında 2018 yılı Haziran ayında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda kabul edilen Filistinlilerin korunması konulu karar ülkemiz ve Cezayir'in ortak girişimiyle vücut bulmuştur. Bu karar ülkelerimizin uluslararası alandaki dayanışmasının somut bir örneğidir" dedi.
"Libya'daki gelişmeler komşu Cezayir'i de doğrudan etkiliyor"
Görüşmelerde, bölgesel meseleler hakkında kapsamlı ve verimli fikir teatisinde bulunduklarına işaret eden Erdoğan, "Bölgemizin içinden geçtiği bu zorlu dönemde Cezayir istikrar ve barış unsuru olmaya devam ediyor. Ancak Libya'daki gelişmeler komşu Cezayir'i de doğrudan etkiliyor. Gerek göç yükü gerekse güvenlik noktasında Cezayir'in karşılaştığı sıkıntıların farkındayız. Biz krizin başından beri Libya'da askeri çözümlerle sonuç alınamayacağını vurguluyoruz" şeklinde konuştu.
Erdoğan, Libya'da ateşkesin kalıcı olarak tesisi ve siyasi diyalog sürecine geri dönülebilmesi için hem bölge ülkeleriyle hem uluslararası aktörlerle yoğun temaslarda bulunduklarını, bu çerçevede müşterek atabilecekleri adımlar ve yürütebilecekleri iş birliği imkanları üzerinde durduklarını dile getirdi.
Kalıcı istikrarın teminindeki anahtar unsurların diyalog, uzlaşı ve kapsayıcılık olduğuna inandıklarını vurgulayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları kaydetti:
"Cezayir'in Berlin sürecine dahil olmasından memnuniyet duyuyoruz. Libya'da istikrarın sağlanması yönündeki çabalara Cezayir'in çok değerli ve yapıcı katkıları olacağı şüphesizdir. Biz de Libya'da akan kanın durması için mücadele etmeyi sürdüreceğiz. 9 yıldır Suriye kaynaklı sorunlara mazur kalan bir ülke olarak, Libya'nın terör örgütlerinin ve savaş baronlarının oyun sahası haline gelmesine izin verilmemelidir. Özellikle saldırgan tarafı ödüllendiren, uzlaşı ve barıştan yana olanları cezalandıran bir yaklaşım Libya'nın felaketi olacaktır. Maalesef uluslararası toplum ne Suriye'de ne Libya'da iyi bir imtihan verebilmiştir. Libya krizinin bu kadar derinleşmesinde başta Avrupa ülkeleri olmak üzere, sergilenen atalet ve ikircikli tavrın çok büyük bir payı vardır. Geldiğimiz aşamada Berlin Konferansı'nda alınan kararların takibi ve sahada uygulamaya geçirilmesi önem taşıyor. Türkiye olarak elimizdeki tüm imkanlarla Libyalı kardeşlerimizin yanında olmaya devam edeceğiz."
Misafirperverlikleri için mevkidaşına teşekkürlerini ileten Cumhurbaşkanı Erdoğan, yaptıkları görüşmelerin hayırlara vesile olmasını Allah'tan diledi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, köklü ve güçlü bağlara sahip Türkiye ile Cezayir arasında serbest ticaret anlaşmasının bulunmamasının ciddi bir eksiklik olduğunu belirterek “Türkiye ile Cezayir arasında serbest ticaret anlaşması için gerekli adımlar süratle atılacak” dedi.
Cezayir'de düzenlenen Türkiye-Cezayir İş Forumu'nda konuşma yapan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, kendisine ve heyetine gösterilen samimi misafirperverlik için başta Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun olmak üzere Cezayir makamlarına şükranlarını sunarken, Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu'na (DEİK) düzenledikleri buluşma için teşekkür etti.
Erdoğan, iş forumunun Türk iş dünyası ve müteşebbisleri için yeni ortaklıklara, yeni açılımlara, yeni proje ve yatırımlara kapı aralamasını dileyerek, "Gerek 12 yıla yaklaşan başbakanlığım döneminde gerekse 5,5 yıldır sürdürdüğüm cumhurbaşkanlığımız süresinde yurt dışı ziyaretlerin hemen hepsinde yatırımcılarımızın heyetimizde olmasına özen gösterdik" ifadelerini kullandı.
İkili görüşmelerde girişimcilerin önünü açacak ve onları teşvik edecek pek çok karar aldıklarını belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, şöyle devam etti:
"İş adamlarımızın karşılaştıkları sıkıntıların çözüme kavuşturulması her zaman ana gündem maddelerimizden biri olmuştur. Hamdolsun bu gayretlerimizin meyvelerini de son 17 yılda neticelendiriyoruz. Bugün 210 ekonomik bölgeye ihracat yapan ve 222 ülkeden ithalat gerçekleştiren bir ülkeyiz. 2002'de ihracatımız 36 milyar dolar iken bu sene 181 milyar dolara çıkardık. Türkiye'nin Afrika ülkeleriyle toplam ticaret hacmi son 17 yılda yüzde 381 artışla 26 milyar dolara ulaştı. Sadece bu kıtaya olan ihracatımız 16 milyar doları buldu"
"Kıta ile ilişkimizi daha da ilerleteceğiz"
Türkiye ile Afrika ülkeleri arasındaki iş konseyi sayısının 2015'te 30 iken, 2019'da 45'e yükseldiğini bildiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, "22 program ofisiyle TİKA, kıta genelinde yeni ve özgün bir kalkınma modelinin sancaktarlığını yapıyor. Bayrak taşıyıcımız Türk Hava Yolları İstanbul'dan 38 Afrika ülkesindeki 58 noktaya uçuş düzenliyor. Türkiye Bursları'yla 4 bin 500 civarında Afrikalı öğrenciye lisans, yüksek lisans ve doktora alanında ücretsiz eğitim sağlıyoruz. İnşallah önümüzdeki dönem Kıta ile ilişkimizi daha da ilerleteceğiz" dedi.
Erdoğan, el ele, omuz omuza, gönül gönüle vererek Türkiye-Afrika ticaretini 50 milyar dolar seviyesine taşımayı hedeflediklerini, Cezayir'i dost ve kardeş bir ülke olmanın ötesinde, Türkiye'nin Kuzey Afrika'daki stratejik ortaklarından biri olarak gördüklerini belirtti.
Ticari bakımdan Cezayir'in, Türkiye'nin mağrip ve Afrika'ya en önemli giriş kapılarından birisini oluşturduğuna işaret eden Erdoğan, sözlerine şöyle devam etti:
"Bu coğrafyayla ilişkilerimizdeki bir asırlık boşluğu telafi edebilmek için 2000'li yılların başından itibaren açılım politikası başlattık. 2005 yılında ilan ettiğimiz 'Afrika Yılı' ile bu açılıma yeni bir boyut kazandırdık.Yakaladığımız ivme 2008 ve 2014 yılında düzenlediğimiz 'Türkiye-Afrika Ortalık Zirveleri' ile ilişkilerimizi farklı bir noktaya taşımıştır. Üçüncü zirveyle ilgili hazırlıklarımızı sürüyoruz. Kıtanın sıklet merkezlerinden olan Cezayir'in de 3. Türkiye-Afrika Ortalık Zirvesi'nde en üst düzeyde temsil edileceğine inanıyorum."
"Birlikte üretmek, birlikte ilerlemek arzusundayız"
Cumhurbaşkanı Erdoğan, zirveyi müteakip, Ticaret Bakanlığı ve DEİK organizasyonunda İstanbul'da Türkiye-Afrika 3. Ekonomi ve İş Forumu'nu gerçekleştirmeyi öngördüklerini dile getirdi.
Tüm bu çalışmaların hedeflerine ulaşmasında en büyük sorumluluğun iş dünyasına düştüğünü söyleyen Erdoğan, "Sizler bu süreci sahiplenirseniz, sadece siyasi alanda değil, ticaret ve yatırımlar noktasında da bu zirve ülkelerimiz için yeni bir sıçrama tahtasına dönüşebilir. Türkiye için Kuzey Afrika başta olmak üzere tüm kıtayla kucaklaşmanın, ticari ve ekonomik çıkarın ötesinde bir anlamı vardır. Ülkemizin bu topraklara bakışı asla tek taraflı bir kazanç hevesinin ürünü değildir, olmamıştır. Biz birlikte üretmek, birlikte ilerlemek, birlikte zenginleşmek arzusundayız" dedi.
Erdoğan, Cezayir'e her gelişinde, buranın doğal güzelliğinin ve kültürel çeşitliliğinin yanı sıra büyük çoğunluğunda Türk iş adamlarının katkısı olan projelere, eserlere, yollara, fabrikalara da şahitlik ettiğini aktardı.
Türkiye Cumhurbaşkanı olarak, yatırımcıların Cezayir'in kalkınmasına verdikleri destekten dolayı gurur duyduğunu dile getiren Erdoğan, iş adamlarına şimdiye kadar olduğu gibi bundan sonra da gereken her türlü desteği vereceklerini, geçmişin ihmallerini gidermekle kalmayacaklarını ve çok daha büyük başarıları inşallah hep birlikte yakalayacaklarını söyledi.
Türkiye ile Cezayir arasındaki ticaret hacminin uzun süredir 4 milyar dolar civarında seyrettiğini anımsatan Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Kendi bölgelerinin üretim ve ticaret merkezleri olan ülkelerimiz için bu rakam elbette önemlidir, ancak yeterli değildir. Bugün Sayın Cumhurbaşkanıyla ikili ticaretimizi kısa sürede 5 milyar dolara çıkartma kararını aldık. Ayrıca imzaladığımız ortak bildiriyle ülkelerimiz arasında Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi'nin kuruluşunu gerçekleştirdik" ifadelerini kullandı.
Erdoğan, Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi ile bir yıl Türkiye'de, bir yıl Cezayir'de bir araya gelinmesinin öngörüldüğünü, bakanların birbirleriyle sıkça yapacakları görüşmelerin çok daha ciddi bir sıçramayı getireceğine inandığını belirtti.
Türkiye ve Cezayir'in müşterek hedeflerine çok daha kararlı ve hızlı yürüyeceğini ifade eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Ticari hedeflerimize ulaşabilmek için öncelikle sizlerin potansiyeline ket vuran bariyerlerin ortadan kaldırılması gerekiyor. Bu kadar köklü ve güçlü bağlara sahip Türkiye ile Cezayir arasında, halen serbest ticaret anlaşmasının bulunmaması ciddi bir eksikliktir ama bugün inşallah bakanlarımız kendi aralarında aldılar, adımı da inşallah süratle atacaklar." ifadelerini kullandı.
Bu eksikliğin diğer hususlar yanında Türk şirketlerini Avrupalı rakipleri karşısında da dezavantajlı bir konuma ittiğine dikkati çeken Erdoğan, hem bu durumun giderilmesi hem de ekonomik ilişkilerin derinleştirilmesi adına serbest ticaret anlaşması müzakerelerine başlanmasının isabetli olacağı kanaatinde olduğunu vurguladı.
"Ek ithalat vergileri ticaretimizi olumsuz etkiliyor"
Cumhurbaşkanı Erdoğan, en son 2012'de Ankara'da yapılan Karma Ekonomik Komisyon Toplantısı'nın tekrar düzenlenmesi için de mutabakata vardıklarını bildirerek, "2019 yılında yürürlüğe konulan ek ithalat vergileri ve otomobillerde tarife kontenjanı firmalarımızı ve ikili ticaretimizin gelişimini olumsuz etkiliyor. Aynı şekilde vize rejiminde bazı esneklikler sağlanması sizlerin hareket kabiliyetini inşallah artıracaktır." ifadelerini kullandı.
Türk şirketlerinin bugüne kadar Cezayir'de 16,1 milyar dolar değerinde 377 projeye imza attıklarını anlatan Erdoğan, bu rakamlarla Cezayir'in Türkiye'nin en fazla müteahhitlik projesi üstlendiği 8'inci ülke olduğu bilgisini verdi. Erdoğan, "Son dönemde teminat mektuplarında yaşadığınız sıkıntıyı da aştığımızda bu meblağın daha da artacağına inanıyorum" dedi.
Türkiye'nin başkaları gibi Cezayir'e sadece ürün satmadığına, aynı zamanda istihdam sağlayacak uzun vadeli yatırımlara da giriştiğine işaret eden Erdoğan, Cezayir'de faaliyet gösteren binin üzerinde Türk sermayeli şirketin toplam yatırım tutarının 3,5 milyar doları aştığını, bu yatırımlarıyla Türk müteşebbislerin yaklaşık 10 bin Cezayirli'ye iş imkanı sunduğunu aktardı.
Erdoğan, tarım, turizm, gıda, enerji, petrokimya ve savunma sanayi alanlarının iki ülke iş birliğini geliştirebileceği başlıca alanlar olduğunu vurguladı.
Özellikle helal gıda konusunu istikbal adına stratejik bir alan olarak gördüklerine dikkati çeken Erdoğan, "Bu amaçla ülkemizde Helal Akreditasyon Kurumu'nu hizmete açtık. Cezayir'le helal akreditasyon konusunda uzmanlığımızı paylaşmaya ve teknik iş birliği çerçevesi oluşturmaya hazırız" dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye olarak son yıllarda ciddi ilerleme kaydettikleri sektörlerden birinin de savunma sanayi olduğunu dile getirerek, şunları kaydetti:
"Savunma sanayinin ürünleri de ayrı bir yer işgal ediyor. 17 yılda yerlilik oranımızı yüzde 20'lerden yüzde 70'ler seviyesine çıkardık. Yıllık savunma sanayi ve havacılık ciromuz 9 milyar dolara yaklaşırken ihracatımız da 2,7 milyar dolara yükseldi. Silahlı insansız hava araçlarında dünyanın en ileri teknolojiye sahip dört devletinden biri olduk. Savaş gemisi, helikopter, tank, zırhlı araç, füze teknolojisinde de kendi ihtiyaçlarımızı karşılıyor hatta bunları dost ülkelere ihraç ediyoruz. Milli SİHA, milli İHA, milli helikopter, gemi, tüfek, obüs, eğitim uçağı, elektro optik sistem, mühimmat gibi ürünler Türk mühendisliğinin geldiği seviyeyi ve kabiliyetleri göstermesi bakımından çok önemli. Bölgesel gerilimlerin arttığı bir dönemde Cezayir'in dostu ve kardeşi olarak savunma sanayi alanında iş birliğimizi ilerletmek istiyoruz"
Cezayir makamlarının ülke ekonomisinin çeşitlendirilmesini sağlamak amacıyla attığı adımları yakından takip ettiklerini belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Bu çerçevede yabancı yatırımlarda yüzde 51 yerel ortaklık şartının kaldırılması önemli bir reformdur. Yeni teknolojilere yatırıma, kalkınmaya, iş birliğine verdikleri değer için Cezayirli kardeşlerimi gönülden tebrik ediyorum. Önümüzdeki dönemde iş dünyasını teşvik edecek uygulamaların devam edeceğine inanıyorum" diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, toplantının yeni düşünce ve projelere ilham kaynağı olmasını dileyerek, "Kritik bir dönemde gerçekleşen ziyaretimizin ilişkilerimizin ve dostluğumuzun geleceği bakımından köşe taşı olmasını temenni ediyorum" ifadelerini kullandı.
Misafirperverlikleri için tüm Cezayirlilere teşekkür eden Erdoğan, iş forumunun düzenlenmesinde emeği geçen kurum ve kuruluşları tebrik ederek, konuşmasını noktaladı.
