Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Dr. Dilek Leyla Mamçu, yanlış ve gereksiz antibiyotik kullanımının özellikle çocuklar ve bağışıklığı zayıf kişiler için ciddi risk oluşturduğunu vurguladı. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, 2050 yılında antibiyotik direnci nedeniyle yıllık 10 milyon kişinin hayatını kaybedebileceği öngörülüyor.
Küresel Sağlık Alarmı
İSTANBUL (İGFA) - Antibiyotik direnci giderek artıyor ve uzmanlar bu durumun küresel sağlık için büyük bir tehdit oluşturduğunu belirtiyor.
Ölümcül Dönüşüm
Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Dilek Leyla Mamçu, antibiyotiklerin bilinçsiz kullanımının tedavi edilebilen hastalıkları ölümcül hale getirebileceğine dikkat çekti.
Riskli Gruplar ve Yayılım
Dr. Mamçu, özellikle çocuklar ve bağışıklığı zayıf hastalar için zatürre, sepsis ve ishalli hastalıkların artık daha tehlikeli bir hal aldığını söyledi. Antibiyotiklerin sadece insan sağlığında değil, hayvan yetiştiriciliği ve tarımda da kullanıldığını belirten Mamçu, bu durumun dirençli bakterilerin yayılmasını hızlandırdığını kaydetti.
Küresel Artış Oranları
ESCMID Global 2025 konferansında sunulan bir çalışmaya göre, Güneydoğu Asya'da "dikkat antibiyotikleri" kullanımında yüzde 160, Afrika'da ise yüzde 126 artış gözlemlendi. Mamçu, bu kısır döngünün düşük ve orta gelirli ülkelerdeki çocuk ölümlerini orantısız şekilde etkilediğini vurguladı.
Doğru Kullanımın Önemi
Uzman Dr. Mamçu, doğru antibiyotik kullanımının enfeksiyonun kanıtlanması ve ilaçların yalnızca doktor reçetesiyle alınması gerektiğini söyledi. Yanlış kullanımın hem etkinliği düşürdüğünü hem de yan etkileri artırdığını belirtti.
Tek Sağlık Yaklaşımı
Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, 2050 yılında antibiyotik direnci nedeniyle yıllık 10 milyon kişinin hayatını kaybedebileceğin öngörüldüğünü ifade eden Dr. Mamçu, "Gelişen direnç tüm insanlığı tehdit ediyor. Bu nedenle antibiyotik direnci insan, hayvan ve çevre sağlığını kapsayan 'tek sağlık' yaklaşımıyla ele alınmalı" diye konuştu.
Türkiye'deki Durum
Türkiye'de yazılan her 100 reçetenin 14'ünde antibiyotik bulunduğunu kaydeden Dr. Mamçu, doktor reçetesi olmadan antibiyotik kullanılmamasının kritik önem taşıdığını vurguladı. Dirençli mikroorganizmalar, özellikle yoğun bakım ve bağışıklığı zayıf hastalarda ciddi sağlık tehditleri oluşturuyor.
Altın Kurallar
Dr. Mamçu, doğru antibiyotik kullanımının şu kurallara uymakla sağlanacağını belirtti:
- Antibiyotikler yalnızca doktor reçetesi ile alınmalı.
- Doz, kullanım sıklığı ve süre doktor talimatlarına uygun şekilde uygulanmalı.
- İlaç erken bırakılmamalı; belirtiler geçse bile tedavi tamamlanmalı.
- Kaçırılan dozlarda doktor talimatına göre hareket edilmeli.
- Herhangi bir yan etki durumunda hemen doktora başvurulmalı.
