Yeni yayımlanan iki uluslararası araştırmaya göre, köpek ve kedi sahiplerinin sürdürülebilir evcil hayvan gıdalarına yönelik tutumlarını analiz ederek, bitki bazlı ve alternatif proteinlere dayalı beslenme seçeneklerinin artan potansiyelini gözler önüne seriyor.
Araştırmanın Kapsamı ve Önemi
Animals dergisinde yayımlanan iki öncü çalışma, köpek ve kedi sahiplerinin daha sürdürülebilir evcil hayvan mamalarına yönelik algılarını derinlemesine inceledi. Jenny L. Mace, Alexander Bauer, Andrew Knight ve Billy Nicholles liderliğinde yürütülen araştırmalar, evcil hayvan sektöründe alternatif proteinler ve bitki bazlı beslenme modellerine dair yeni içgörüler ortaya koyuyor.
Köpek Sahipleri Anketinden Çarpıcı Sonuçlar
İlk çalışmada araştırma ekibi, dünya genelinde 2.639 köpek sahibiyle anket yaptı. Katılımcıların yaklaşık %84'ü hâlen köpeklerini geleneksel veya çiğ et bazlı diyetlerle besliyordu. Ancak bu grubun %43'ü, buna rağmen en az bir tür daha sürdürülebilir köpek mamasını (örneğin vegan, vejetaryen veya hücreden üretilmiş et formülasyonları) değerlendirmeye açık olduklarını bildirdi.
Alternatif seçenekler arasında en çok kabul gören, hücreden üretilmiş et bazlı köpek maması oldu (%24). Bu oran, vejetaryen (%17) ve vegan (%13) diyetlerin önünde yer aldı. Katılımcılara bu alternatiflerin tercih edilebilmesi için hangi özelliklerin önemli olduğu sorulduğunda, ilk sırayı besin değerinin yeterliliği (%85) ve evcil hayvan sağlığına olumlu etkiler (%83) aldı.
Kedi Sahiplerinde Benzer Eğilimler
İkinci çalışma, 1.380 kedi sahibinin yanıtlarını topladı. Katılımcıların %89'u, kedilerini geleneksel veya çiğ et bazlı diyetlerle beslediklerini belirtti. Ancak bu grubun %51'i, en az bir sürdürülebilir seçenek türünü kabul edilebilir buldu.
En popüler alternatifler arasında hücreden üretilmiş et bazlı diyetler (%33) ilk sırada yer aldı, ardından vegan diyetler (%18) geldi. Tıpkı köpek sahiplerinde olduğu gibi, bu alternatiflerin tercih edilmesinde belirleyici özellikler evcil hayvan sağlığı üzerindeki olumlu etkiler (%83) ve besin değerinin yeterliliği (%80) olarak öne çıktı.
Tüketici Profillerindeki Farklılıklar
Her iki çalışma da, kendisi et tüketimini azaltan veya kaçınan sahiplerin, evcil hayvanları için alternatif diyetlere çok daha açık olduklarını ortaya koydu. Yüksek eğitim seviyesine sahip kişiler de bu konuda daha istekliydi.
Yaş ve bölgesel farklılıklar da görüldü: yaşlı tüketiciler ve Birleşik Krallık'taki sahipler, diğer Avrupa ülkeleri, Kuzey Amerika veya Okyanusya'daki katılımcılara kıyasla genellikle alternatiflere daha az açık olduklarını belirttiler — ancak bu farklar çoğu durumda istatistiksel olarak anlamlı değildi.
Sektörel Etkiler ve Gelecek Beklentileri
Bu iki çalışma, geleneksel evcil hayvan maması üretiminin çevresel ve etik etkilerinin kamuoyunda giderek daha fazla fark edilmekte olduğu bir dönemde yayımlandı.
Veterinerlik profesörü ve araştırma ortak yazarı Andrew Knight, "Son araştırmalar, köpek ve kedilerimizin birlikte yetiştirilen tüm çiftlik hayvanlarının önemli bir kısmını tükettiğini gösteriyor. Bitki bazlı içeriklere veya hücreden üretilmiş etlere dayalı evcil hayvan mamaları, çiftlik hayvanları ve çevre üzerindeki olumsuz etkileri azaltarak evcil hayvan gıda sistemini dönüştürebilir." şeklinde konuştu.
Küresel çapta yüz milyonlarca köpek ve kedi bulunduğu düşünüldüğünde, bu evcil hayvanların yalnızca küçük bir yüzdesinin bile daha düşük çevresel etkiye sahip diyetlere geçmesi önemli kazanımlar sağlayabilir.
Endüstri ve Veterinerlik Uygulamalarına Yansımalar
Araştırmanın ortak yazarı Billy Nicholles, "Bu bulgular, hızla büyüyen alternatif evcil hayvan maması endüstrisi için büyük önem taşıyor. Şirketlerin kanıta dayalı, hedefe yönelik iletişim stratejileriyle büyümelerini hızlandırmasına ve yeni müşteriler kazanmalarına yardımcı olabilir." dedi.
Evcil hayvan maması üreten şirketler için mesaj açık: sürdürülebilir diyet serileri geliştirmek yalnızca üretim inovasyonu değil, aynı zamanda güven inşası meselesidir.
Besin değerleri ve sağlık sonuçlarına dair net bilgiler, sahiplerin yeni ürünleri benimseme istekliliğinde belirleyici bir faktör olarak öne çıkıyor.
Veteriner hekimler ve hayvan refahı kuruluşları için ise bu bulgular, bilgilendirici iletişimin önemini vurguluyor. Sahipler alternatiflere açık olabilir, ancak evcil hayvanlarının sağlık sonuçları konusunda belirsizlik yaşıyorlarsa, kanıta dayalı rehberlik bu geçişi kolaylaştırmada kilit rol oynayacaktır.